Trước khi dịch Covid-19 bùng nổ và lệnh giãn cách vẫn chưa áp dụng, tỷ lệ làm việc từ xa tại một số quốc gia như Anh chỉ vào khoảng 4,7% tổng số lao động, con số này là 3,6% tại Mỹ. Thế nhưng ở Hà Lan, khoảng 14,1% số người lao động thường xuyên làm việc từ xa.
Khi đại dịch Covid-19 bùng phát, nhiều người đã nghĩ đến một tương lai mới cho thị trường lao động khi làm việc từ xa trở nên phổ biến. Tuy vậy với những người Hà Lan, câu chuyện làm việc tại nhà chẳng có gì là mới. Văn hóa làm việc thoải mái vốn đã trở thành điều thường thấy tại quốc gia này.
Trước khi dịch Covid-19 bùng nổ và lệnh giãn cách vẫn chưa áp dụng, tỷ lệ làm việc từ xa tại một số quốc gia như Anh chỉ vào khoảng 4,7% tổng số lao động, con số này là 3,6% tại Mỹ. Thế nhưng ở Hà Lan, khoảng 14,1% số người lao động thường xuyên làm việc từ xa.
Trên thực tế, Hà Lan đã có văn hóa làm việc thoải mái từ lâu và dẫn đầu thế giới về phong cách này. Trong những năm gần đây, chỉ có Phần Lan là bắt kịp được với văn hóa làm việc thoải mái nhưng hiệu quả này.
Tại nhiều quốc gia, việc chuyển đổi sang mô hình làm việc từ xa gặp khá nhiều thách thức về cơ sở hạ tầng cũng như công nghệ. Tuy nhiên Hà Lan lại có nhiều lợi thế hơn khi nước này đã chuẩn bị từ trước cơ sở hạ tầng cho văn hóa làm việc tại nhà này.
“Những người Hà Lan có lợi thế nhất định khi các lệnh giãn cách được áp dụng. Chúng tôi thật may mắn khi là quốc gia có 98% hộ gia đình có internet tốc độ cao. Hà Lan cũng là nước có sự tổng hòa công nghệ, văn hóa và cách thức vận hành doanh nghiệp trực tuyến thuộc hàng đầu thế giới. Tôi đang nói đến hiệu quả làm việc từ xa chứ không phải chuyện ngồi lỳ tại bàn làm việc ở nhà 9 tiếng mỗi ngày”, Chủ doanh nghiệp van Doorn của hãng Auth0 nhận định khi cho toàn bộ nhân viên làm việc từ xa nếu muốn.
Theo ông Doorn, quyết định này giúp công ty tiết kiệm được một phần ngân sách, đồng thời tại ra được môi trường làm việc hiệu quả cho nhân viên.
Một khảo sát tại Mỹ trong mùa dịch Covid-19 cho thấy 59% số lao động muốn tiếp tục được làm việc từ xa cho đến khi dịch bệnh được kiểm soát hoàn toàn và các hoạt động kinh tế đã bình thường trở lại. Rất nhiều tập đoàn quốc tế như Barclays, Twitter đều cho rằng những văn phòng đắt đỏ giữa trung tâm thành phố có lẽ sẽ dần trở thành thứ lỗi thời trên thị trường lao động trong tương lai.
Hiện cả 2 công ty trên đều đang lên kế hoạch cho nhân viên làm việc từ xa vĩnh viễn khi dịch Covid-19 hoàn toàn chấm dứt.
Giáo sư Aukje Nauta của trường đại học Leiden cho rằng Hà Lan có thể là hình mẫu cho làm việc từ xa của thế giới. Tại đây, giá trị về tính độc lập và tự do đã khiến lao động trở nên vô cùng tự giác, qua đó giúp các nhà quản lý hoàn toàn tin tưởng vào nhân viên của mình.
“Ví dụ như ngân hàng ING có trụ sở tại thủ đô Amsterdam-Hà Lan đang thực hiện chính sách ngày nghỉ không giới hạn. Qua đó nhân viên có thể nghỉ phép bất cứ khi nào và cho đến khi nào họ muốn miễn là không ảnh hưởng đến công việc”, Giáo sư Aukje nói.
Với văn hóa làm việc từ xa, rất nhiều người lao động có ý tường khởi nghiệp hoặc tự tách ra làm riêng, qua đó hỗ trợ rất lớn đến cộng đồng startup. Hiện khoảng 1,1 triệu lao động Hà Lan là làm nghề tự do nhờ hệ thống làm việc từ xa hiệu quả trên.
Khó khăn
Mặc dù vậy, không phải quốc gia nào cũng có thể sao chép thành công của Hà Lan. Chuyên gia tâm lý Bart Gotte cho biết tại Hà Lan, cơ sở hạ tầng được xây dựng vô cùng tốt. Những thiết bị công cộng và thương mại cho làm việc từ xa cũng rất phát triển.
Ví dụ như hầu hết các thư viện công cộng đều được thiết kế sao cho rộng rãi, thoải mái với những người muốn ngồi làm việc từ xa. Thậm chí có rất nhiều quán cà phê nhỏ tại Hà Lan chỉ phục vụ cho những nhân viên muốn làm việc online thay vì các khách hàng thường. Tại đây họ có đầy đủ những trang thiết bị cung cấp cho người làm việc trực tuyến.
Các ông chủ tại Hà Lan cũng khá ám ảnh với việc cắt giảm chi phí và tăng năng suất lao động, qua đó thúc đẩy việc khuyến khích làm việc tại nhà hơn đến cơ quan chiếm dụng diện tích đắt đỏ.
Ở Anh, khoảng 83% số lao động cho biết họ gặp áp lực khi buộc phải đến công ty hàng ngày nhưng làm việc từ xa là một khái niệm không thân thiện lắm tại đây. Tại Mỹ, khoảng 15% số hộ gia đình không có Internet và 1/5 số lao động quốc gia này cho biết cảm thấy có lỗi khi ở nhà làm việc thay vì đến văn phòng.
Rõ ràng, làm việc trực tuyến vẫn còn là một khái niệm mới mẻ với nhiều quốc gia và để thực hiện được những gì như Hà Lan đang làm là điều không dễ dàng.
