Cuộc đời của nữ hoàng Anne có thể gói gọn trong hai từ ‘bi kịch’. Căn bệnh Lupus ban đỏ đã khiến các con của bà khi chào đời đều sớm đoản mệnh.
Năm 2019, bộ phim The Favourite nhận được 10 đề cử Oscar. Olivia Colman (vai nữ hoàng Anne) trong phim giành giải Nữ diễn viên chính xuất sắc tại cho Oscar năm đó. Nội dung chính xoay quanh nữ hoàng Anne nổi tiếng – vị quân vương cuối cùng của nhà Stuart – và hai phụ nữ: người hầu Abigail Hill và nữ công tước xứ Marlborough Sarah Churchill.
Nhưng trong lịch sử, cuộc đời của Nữ hoàng Anne (1665–1714) không hẳn như phim đã miêu tả và ẩn chứa nhiều bi kịch tăm tối, tuyệt vọng.
Tuổi thơ bất hạnh và mất mát
Anne là người con cuối cùng trong dòng tộc Stuarts. Bà là con thứ hai của Vua James II và người vợ đầu tiên Ann Hyde. Ngay từ khi còn nhỏ, bà đã phải chứng kiến nỗi đau mất mát khi lần lượt nhiều người thân qua đời như bà ngoại, dì ruột.
Đến năm 1671, không lâu sau khi Anne trở về từ Pháp, mẹ của bà qua đời vì ung thư vú. Vua James II nhanh chóng tái giá với cô dâu 15 tuổi Maria Beatrice ở Modena. Những tháng ngày sau đó, Anne phải sống trong cảnh thiếu thốn tình cảm gia đình và đối mặt với các cuộc tranh quyền đoạt vị.
Anne (giữa) và chị gái Mary (trái) cùng bố mẹ là Vua James II và Nữ công tước xứ York Ann Hyde. Tranh được vẽ bởi Peter Lely và Benedetto Gennari II. Nguồn: History Magazine.
Năm 18 tuổi, Anne được gả cho Hoàng tử George của Đan Mạch như một cuộc hôn phối chính trị. Vẻ ngoài lãng tử, đẹp trai nhưng thực chất Hoàng tử George lại là kẻ nát rượu. The History Magazine miêu tả “George là một nhân vật thô lỗ và lố bịch. Ngay cả Vua James II cũng nhận xét rằng khi tỉnh táo, anh ta cũng là một người rỗng tuếch”.
Là một cuộc hôn nhân sắp đặt nhưng hai vợ chồng Anne và George khá êm ấm, hòa thuận, không có mẫu thuẫn gì khác.
Sau khi vua cha qua đời, anh rể của Anne là William lên ngôi. Đến năm 1702, sau cái chết của người anh rể là Wiliam và chị gái Mary, bà Anne chính thức trở thành Nữ vương của Anh, Scotland và Ireland. Bà cũng là nữ hoàng đầu tiên của Vương quốc Anh.
Tin đồn đồng tính
Xuất phát điểm cho mối tình đồng tính được khai thác trong The Favourite là tình bạn giữa nữ hoàng nước Anh và Sarah Churchill, nữ công tước xứ Marlborough. Tình bạn giữa Anne và Sarah Churchill cũng được ghi chép lại.
Họ luôn thân thiết và sóng bước cùng nhau trong nhiều sự kiện lớn nhỏ của giới hoàng tộc. Đôi bạn còn sử dụng nhiều biệt danh “huyền ảo”. Tuy nhiên sau này tình cảm của cả hai rạn nứt sau khi có những bất đồng quan điểm về tôn giáo.
Chân dung Sarah Churchill, Nữ công tước xứ Marlborough (1660-1744). Tranh được vẽ năm 1700 bởi Charles Jervas. Nguồn: Historyanswers.
Theo Tạp chí History of Royals số 17, khi cả hai trực diện đối đầu nhau, hàng loạt cuốn sách như The Rival Dutchess, Or Court Incendiary (1708), King Abigail: Or, The Secret Reign Of The She-Favourite (1715) và A New Ballad, To The Tune Of Fair Rosamond (1708) ra đời như một lời tuyên bố, nhạo báng, buộc tội Vương triều của Nữ hoàng Anne đồng tính luyến ái. Hành động này là âm mưu hạ bệ uy tín của người đứng đầu.
Tuy nhiên, không có bất kỳ lời khẳng định nào về mối quan hệ đồng giới giữa Anne và Sarah Churchill.
17 lần mang thai nhưng không có con nối dõi
Giáo sư James Anderson Winn (Đại học Boston), tác giả cuốn Queen Anne: Patroness of Arts (Nhà xuất bản Oxford University, năm 2014) cho biết lên 3 tuổi, Anne đã được gửi sang Pháp để điều trị mắt vì bệnh bẩm sinh.
Một số nhà sử học đặt giả thuyết rằng bà còn bị trầm cảm sau những mất mát từ nhỏ. Không những vậy, bà còn bị gout và béo phì.
Bệnh tật liên miên khiến Nữ hoàng đầu tiên của nước Anh có sức khỏe rất kém. Từ 1685 đến 1700, bà mang thai 17 lần nhưng có tới 12 người con chết ngay trong bụng mẹ. Năm 1687, hai công chúa sơ sinh tử vong vì bệnh đậu mùa. Hai người con khác chỉ sống được vài phút sau khi chào đời.
Hoàng tử William, niềm hy vọng cuối cùng của bà sống trong cảnh bệnh tật đeo bám. Bẩm sinh hoàng tử bị tràn dịch màng não và co giật. William đã phải chịu nhiều đau đớn về thể xác và không thể đi lại. Đến năm 1700 khi mới 11 tuổi, người con duy nhất của Nữ hoàng Anne trút hơi thở cuối cùng vì bệnh não úng thủy.
Nữ hoàng Anne ôm Hoàng tử William – người con cuối cùng và duy nhất sống sót đến năm 11 tuổi. Tranh được vẽ năm 1694 bởi Sir Godfrey Kneller.
Theo History, các chuyên gia y tế hiện đại nghi ngờ Nữ hoàng Anne bị một dạng lupus ban đỏ, gây viêm khớp mạn tính và đau khớp tay, chân. Đây chính là lý do khiến bà sảy thai nhiều lần.
Đến năm 1714, người nối dõi cuối cùng của triều đại Stuarts qua đời vì cơn đột quỵ, hưởng dương 49 tuổi. Trước đó, bà đã phải chiến đấu với tình trạng cơ thể phù nề, liệt giường vài tháng. Thi thể của bà được chôn cất trong chiếc quan tài hình vuông lớn vì ngoại hình của Nữ hoàng.
Có quan điểm cho rằng Nữ hoàng Anne là người thiển cận, không phân rõ đúng sai. Giáo sư Edward Gregg trong cuốn nghiên cứu Queen Anne (Đại học Yale xuất bản năm 2001) kết luận rằng Anne đã thường xuyên bị giật dây từ phía sau. Sức khỏe kém khiến bà bị Nghị viện lấn án và suy giảm quyền lực hoàng gia.
Tuy nhiên, điều này vẫn là một giả thuyết gây tranh cãi. Nhiều tài liệu khác khẳng định Nữ hoàng Anne tuy là một người phụ nữ chịu nhiều bi kịch và sức khỏe yếu nhưng đã đạt được nhiều thành tựu về chính trị. Bà là người thống nhất lãnh thổ giữa Anh và Scotland vào năm 1707 – điều mà các vị vua trước theo đuổi rất nhiều thế kỷ. Bà cũng là người có công giải quyết những vấn đề xung đột tôn giáo, sắc tộc và giữ hòa bình cho đất nước.
