Phim Hố sâu đói khát (The Platform) là tác phẩm điện ảnh của Tây Ban Nha, do Galder Gaztelu-Urrutia đạo diễn, từng tạo ấn tượng khi được công chiếu tại Liên hoan phim Toronto 2019, nhận nhiều lời khen từ các cây bút phê bình phim quốc tế, được Netflix mua bản quyền chiếu trên nền tảng này từ 20-3-2020. Phim vào tốp 10 tác phẩm được người Việt xem nhiều nhất trên Netflix.
“Hố sâu đói khát” sử dụng tông lạnh, cảnh quay chỉ xoay quanh nhà tù thẳng đứng cùng dàn diễn viên diễn xuất rất tốt (Antonia San Juan, Emilio Buale Coka, Alexandra Masangkay, Eric Goode), là câu chuyện đầy chất kinh dị, giả tưởng kể về Goreng (Iván Massagúe đóng) tỉnh dậy trong một nhà tù nơi các buồng giam xếp theo chiều dọc, mỗi buồng giam có hai tù nhân, ở giữa các tầng là một cái hố vuông rộng, nơi bàn ăn được đưa xuống mỗi ngày, người tầng cao nhất thưởng thức đủ mỹ vị, thức ăn cạn dần cho các tầng dưới. Họ không được tích trữ đồ ăn, mỗi tháng sẽ bị đổi buồng giam một lần ngẫu nhiên và không biết sẽ đi lên hay xuống. Tù nhân không bị đánh đập, không lao động khổ sai nhưng lại chịu đựng những tác động mãnh liệt, những nguy hiểm chết người, những dằn vặt, ám ảnh thảm khốc trong cái hố sâu hun hút đầy đói khát. Phim mang tính bạo lực, nhiều cảnh ghê rợn, nặng tâm lý nhưng lôi cuốn bởi thông điệp thông qua hiện thực xã hội được phản ánh trực diện, thực tế đến tàn khốc. Nó mang đến người xem những suy ngẫm, nổi ám ảnh về những ẩn dụ lồng bên trong.
Cảnh trong phim “Hố sâu đói khát” (Ảnh cắt từ màn hình)
Cách vận hành của hệ thống nhà tù trong phim giống như một mô hình xã hội thu nhỏ với sự phân tầng giai cấp rõ rệt giữa những người giàu có ăn uống thừa mứa để mặc cho những người nghèo khổ ở tầng lớp thấp đói khát. Khi con người bị đặt trong hoàn cảnh đói khát, tuyệt vọng đến cùng cực thì họ sẽ chọn lựa thế nào? Họ giết chóc, ăn thịt lẫn nhau để tồn tại?
Bản năng sinh tồn cũng đã dần thay đổi nhân vật chính Goreng – một người được cho là ảo tưởng, mơ mộng khi bước vào nhà tù kỳ lạ này với quyển tiểu thuyết Don Quixote. Anh tình nguyện vào đây 6 tháng để đổi lấy chứng chỉ và cai nghiện thuốc lá. Tuy nhiên, những gì chào đón Goreng không như anh mong đợi. Goreng từng nỗ lực thuyết phục tầng trên và tầng dưới chia nhau thức ăn để cùng tồn tại nhưng thất bại. Lời thuyết giảng không có tác dụng giữa lúc mọi người lao vào tranh giành thức ăn, nguồn sống duy nhất dù biết nếu chia cho nhau số thức ăn vẫn đủ. Sự tham lam lấn át lý trí, chúng biến không ít tù nhân thành kẻ khát máu, ghê rợn. Những người tầng trên cố gắng vơ vét vào bụng mà không kịp nghĩ rằng tháng sau họ có thể sẽ ở tầng dưới, chịu cảnh đói khát. Hố sâu hỗn loạn, yếu tố đoàn kết tự phát vốn được kỳ vọng xuất hiện đã không được thiết lập. Goreng dần thay đổi, niềm tin của anh vào sự lương thiện như bản chất vốn có của con người bị lung lay và anh quyết định áp dụng bạo lực để thực hiện kế hoạch, phá vỡ trật tự, tìm kiếm hy vọng thoát khỏi nhà tù.
Những bài học giá trị trong phim được thể hiện rõ ở sự giễu nhại sâu cay bởi thói tham lam, ích kỷ của một bộ phận trong xã hội, vơ vét tất cả mọi thứ cho riêng mình. Người ở tầng lớp trên sẵn sàng chà đạp tầng lớp dưới đôi lúc chỉ vì vui thích cá nhân gây nên sự bất bình đẳng. Những ẩn ý sâu hơn về xã hội, về chính trị, tình mẫu tử, sự hy sinh, triết lý sống ẩn sâu bên trong tác phẩm chính là yếu tố góp phần tạo nên sức hấp dẫn cho “Hố sâu đói khát”.
